Παναγία Μυρτιδιώτισσα

Η μεγαλύτερη μονή των Κυθήρων! Βρίσκετε στην περιοχή των Μυρτιδίων στα δυτικά του νησιού και είναι χτισμένη σε ένα φυσικό βραχώδης άνοιγμα, ανάμεσα από πάρα πολλές μυρτιές! Η εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας είναι το πολυτιμότερο κειμήλιο του νησιού και είναι η απανταχού προστάτιδα των Κυθηρίων. 

Η παράδοση λέει ότι στις 24 Σεπτεμβρίου, σαράντα ημέρες μετά την Κοίμηση της Θεοτόκου, εμφανίστηκε η Παναγία στον ύπνο ενός βοσκού υποδεικνύοντας το μέρος που είχε τα πρόβατά του.  Εκεί, μέσα σε μια μυρτιά υπήρχε μία εικόνα με την Παναγία. Ο βοσκός ξύπνησε θορυβημένος, το πρωί πήγε και βρήκε την εικόνα, την πήρε στο σπίτι του.
Τη νύχτα η εικόνα εξαφανιζόταν, επέστρεφε στη μυρτιά. Ο βοσκός είδε ξανά την Παναγία να του λέει πως η εικόνα έπρεπε να μείνει εκεί κοντά στη μυρτιά. Έτσι ο βοσκός έκτισε ένα μικρό εκκλησάκι δίπλα στη μυρτιά και τοποθέτησε την εικόνα εκεί, την οποία την ονόμασε Μυρτιδιώτισσα.

Στην εικόνα της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας αποδίδεται πλήθος θαυμάτων!

Κατά τα τέλη του 16ου αιώνα, κάθε χρόνου στις 24 Σεπτεμβρίου ο παράλυτος απόγονος του βοσκού που βρήκε την εικόνα, έστελνε ένα συγγενή του να ανάψει κερί στην Χάρη της, μια χρονιά όμως πήγε ο ίδιος να προσκηνύσει.  Κατά τη διάρκεια της αγρυπνίας ακούστηκε έντονος θόρυβος, οι πιστοί πανικόβλητοι τράπηκαν σε φυγή, ο παράλυτος απόγονος ζήτησε βοήθεια στην Παναγία για να σωθεί.  Η Παναγία τον προέτρεψε να τρέξει να σωθεί!  Έτσι και έγινε, έτρεξε και πρόλαβε τους συγγενείς του, οι οποίοι έμειναν έκθαμβοι από το θαύμα της Παναγίας, όλοι ατότε κατάλαβαν ότι ο θόρυβος ήταν σημείο της Θείας Πρόνοιας, για να μείνει ο πιστός μόνος του με την εικόνα της Παναγίας.  

Οι Κυθήριοι φύλαξαν την εικόνα της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας μέσα σε μια ολόχρυση επένδυση (φτιαγμένη από τον κρητικό καλλιτέχνη Νικόλαο Θεόφιλο Σπαθάκη), στο κάτω μέρος της επένδυσης απεικονίζονται τρία θαύματα: η εύρεση της εικόνας από το βοσκό, το θαύμα της θεραπείας του παραλύτου και το θαύμα της διάσωσης του φρουρίου των Κυθήρων από τους κεραυνούς, τότε η εικόνα της Παναγίας φυλάσσονταν μέσα στο φρούριο από φόβο μην την κλέψουν πειρατές που λυμαίνονταν τη Μεσόγειο.