Μέγας Βασίλειος “ Η Βασιλειάδα ”

Η ποιμαντορική δράση του Μεγάλου Βασιλείου υπήρξε απαράμιλλη.  Δε μεριμνούσε μόνο για τις ψυχές των χριστιανών, δεν αγωνιζόταν μόνο για την κατοχύρωση της ορθόδοξης πίστης, φρόντιζε και για τις βιοτικές ανάγκες του καθενός που ήταν εμπερίστατος.  Στην εποχή του περίσσευε η δυστυχία ... Θέλοντας να ανακουφίσει τον ανθρώπινο πόνο με τρόπο αξιοπρεπή και μόνιμο, συστηματοποίησε το φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο, σε μια εποχή κατά την οποία δεν υπήρχε οργανωμένη πρόνοια υπέρ των αδυνάτων.  Γράφοντας και κηρύττοντας ο ίδιος την πεποίθησή του για την κοινωνικότητα της ανθρώπινης φύσης, αγωνίστηκε να την εφαρμόσει και έμπρακτα.  Όταν επέλεξε το μοναχικό βίο, μοίρασε το μεγαλύτερο μέρος της πατρικής περιουσίας στους ανήμπορους.  Όταν έγινε επίσκοπος Καισαρείας διέθεσε και την υπόλοιπη περιουσία του για να δημιουργήσει ένα συγκρότημα φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, που αποτέλεσαν το ιδανικό πρότυπο κάθε κοινωνικής δράσης στους μετέπειτα αιώνες.  Το συγκρότημα αυτό ονομάστηκε “Βασιλειάδα”, συντέλεσε ώστε να παραμείνει ο Βασίλειος στη συνείδηση των χριστιανών ως προστάτης των φτωχών και των παιδιών.

Ένα τέτοιο έργο, όπως ήταν φυσικό, χρειαζόταν αφοσιωμένους συνεργάτες και μεγάλους πόρους.  Τους πρώτους επιστράτευσε ο μέγας Ιεράρχης προσφέροντας τον εαυτό του ως υπόδειγμα αγάπης προς τους φτωχούς.  Τους πόρους κυρίως εξασφάλισε με την κινητοποίηση κυρίως των πλουσίων και των χριστιανών που έδιναν από το υστέρημά τους.  Παρόλο που δεν έλειψαν και οι αντιδράσεις -από φθόνο ή πολεμική διάθεση- σε σύντομο χρόνο, έξω από την Καισαρεία, υψώθηκαν τα κτίρια της “Βασιλειάδας” που περιλάμβανε:  το πτωχοκομείο, για την προστασία των φτωχών, των αστέγων και των εγκαταλελειμμένων.  Το γηροκομείο, για τηους ανήμπορους ηλικιωμένους, τον ξενώνα, για τους διερχόμενους ξένους και τους πρόσφυγες.  Το νοσοκομείο, για την περίθαλψη των αρρώστων, το λεπροκομείο, για τους απόκληρους της κοινωνίας που έπασχαν από τη μεταδοτική, τότε, νόσο της λέπρας.  Τα κτίρια αυτά στέγαζαν το προσωπικό, ορφανά ή εγκαταλειμμένα παιδιά, εργαστήρια, μαγειρία, βουστάσιο για την κάλυψη ανάγκης για γάλα κ.α.  Ο Άγιος Γρηγόριος τη χαρακτήρισε νέα πόλη, ταμείο της ευσέβειας, κοινό θησαύρισμα των ευπόρων, στο οποίο με τις προτροπές εκείνου κατατίθενται τα περισσεύματα του πλούτου.   Σ'αυτό η αρρώστια αντιμετωπίζεται με φιλοσοφική διάθεση, συμφορά μακαρίζεται και η συμπάθεια εξασκείται.

Στην εικόνα αυτή δεν έπαιζαν μόνο ρόλο οι κτιριακές υποδομές και εξειδικευμένο και αφοσιωμένο προσωπικό, αλλά και ο ίδιος ιδρυτής της “Βασιλειάδας”, που φρόντιζε άγρυπνα να εξασφαλίζει τα απαραίτητα για τη συντήρηση, να επισκέπτεται και να επικοινωνεί με όλους τους τροφίμους, να περιποιείται τους αρρώστους, τους γέροντες, τα παιδιά...